ΠΡΟΣΘΙΟΣ ΧΙΑΣΤΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ

Οι χιαστοί σύνδεσμοι είναι δύο, ο πρόσθιος και ο οπίσθιος. Ελέγχουν και σταθεροποιούν την άρθρωση του γόνατος. Ο Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (ΠΧΣ) τραυματίζεται εννιά φορές συχνότερα από τον Οπίσθιο Χιαστό Σύνδεσμο (ΟΧΣ). Η ρήξη του ΠΧΣ αποτελεί την πιο συχνή συνδεσμική κάκωση του γόνατος και προκαλεί ιδιαίτερη αστάθεια στην άρθρωση, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει άλλες κακώσεις του γόνατος, όπως ρήξη μηνίσκου και κακώσεις του αρθρικού χόνδρου.

Εικόνα 1: Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (https://www.pennmedicine.org/for-patients-and-visitors/patient-information/conditions-treated-a-to-z/anterior-cruciate-ligament-acl-injury)

Η κάκωση του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου μπορεί να συμβεί είτε με είτε χωρίς επαφή. Οι πιο συχνοί μηχανισμοί κάκωσης είναι :

• Βίαιη αλλαγή κατεύθυνσης κατά το τρέξιμο
• Απότομη επιβράδυνση (σταμάτημα)
• Κατά τη διάρκεια προσεδάφισης από άλμα
• Άμεση επαφή που προκαλεί βίαιη υπερέκταση ή βλαισότητα του γόνατος.

Ταξιμόνηση :

Κακώσεις Βαθμού I : Ένας μικρός αριθμός ινών του συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη με συμπτώματα ελάχιστου πόνου και οιδήματος, ωστόσο επιτρέπει τη φυσιολογική δραστηριότητα.

Κακώσεις Βαθμού II: Ένας σημαντικός αριθμός των ινών των συνδέσμου έχει υποστεί ρήξη με αποτέλεσμα περιορισμό της δραστηριότητας και οίδημα.

Κακώσεις Βαθμού III: Όλες οι ίνες του συνδέσμου έχουν υποστεί ρήξη με αποτέλεσμα να παρουσιάζει προβλήματα αστάθειας στο γόνατο, πόνο, αδυναμία ελέγχου κίνησης και μεγάλη μείωση λειτουργικότητας. Είναι δυνατόν ταυτόχρονα να τραυματιστούν και άλλες δομές του γόνατος.

Θεραπεία της ρήξης του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου

Κάθε ασθενής με ρήξη ΠΧΣ θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με προσπάθειες μείωσης αιμάρθρου με παγοθεραπεία, πιεστική επίδεση, ανάρροπη θέση του άκρου, με στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και περιορισμένη χρήση της τραυματισμένης περιοχής. Η αντιμετώπιση της ρήξης του ΠΧΣ μπορεί να είναι συντηρητική ή χειρουργική και εξαρτάται κυρίως από το βαθμό της ρήξης και το επίπεδο δραστηριότητας του ασθενούς.

Συντηρητική αντιμετώπιση και φυσικοθεραπεία

Στις κακώσεις I και II, η πρόοδος μπορεί να είναι γρήγορη με συντηρητική αντιμετώπιση. Μόλις υποχωρήσει η αρχική φλεγμονή, θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα εξατομικευμένο φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα αποκατάστασης που να περιλαμβάνονται:

• TENS
• EMS
• Κινησιοθεραπεία: συνεχής παθητική κίνηση (CPM)
• Πρώιμη ενδυνάμωση
• Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας
• Νευρομυϊκές ασκήσεις
• Παγοθεραπεία

Χειρουργική αντιμετώπιση

Tο χειρουργείο ενδείκνυται για συμπτωματικές χρόνιες ρήξεις βαθμού II και III. Η χειρουργική αποκατάσταση μπορεί τώρα με προβλέψιμα αποτελέσματα να αποκαταστήσει τη σταθερότητα του γόνατος και η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση εστιάζει κυρίως στο να διατηρήσει την κινητικότητα και τη δύναμη, ενώ διατηρεί επίσης τη σταθερότητα του γόνατος προστατεύοντας το μόσχευμα.

Εικόνα 2: Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (https://medlineplus.gov/ency/article/001074.htm)

Τα πρωτόκολλα φυσικοθεραπευτικής αποκατάστασης μετά από επέμβαση για ανεπάρκεια ΠΧΣ ακολουθούν βασικές αρχές:

• Προεγχειρητκά απαιτείται επίτευξη πλήρους εύρους κίνησης και ελάττωση της φλεγμονής.
• Πρώιμη φόρτιση και επίτευξη πλήρους εύρους κίνησης
• Πρώιμη έναρξη της δραστηριότητας του τετρακέφαλου και των οπισθίων μηριαίων
• Προσπάθειες να ελεγχθεί το οίδημα και ο πόνος, έτσι ώστε να περιοριστεί η αναστολή της μυϊκής λειτουργίας και η μυϊκή ατροφία .
• Κατάλληλη χρησιμοποίηση ασκήσεων ανοικτής και κλειστής κινητικής αλυσίδας, (αποφυγή πρωίμων ασκήσεων ανοικτής κινητικής αλυσίδας)
• Πρόγραμμα διατάσεων
• Νευρομυϊκή και ιδιοδεκτική επανεκπαίδευση
• Λειτουργική προπόνηση

Καρδιαγγειακή εξάσκηση και κλιμακωτή πρόοδος βασιζόμενη στην επίτευξη των θεραπευτικών σκοπών

Εικόνα 3: Ασκήσεις ιδιοδεκτικότητας