ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΟΣ ΤΕΝΟΝΤΟΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ ΩΜΟΥΣ
Τι είναι;
Η ασβεστοποιός τενοντοπάθεια του στροφικού πετάλου ( απαρτίζεται από τους τένοντες του υπερακανθίου, υπακανθίου, ελλάσων στρογγύλου και υποπλατίου) είναι από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στην άρθρωση του ώμου.
Γενικά εμφανίζεται σε ηλικίες μεταξύ 30-50 ετών με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης στις γυναίκες. Στο 10% των ασθενών παρουσιάζεται και στους 2 ώμους. Μπορεί να υπάρχει σε ποσοστό από 2-20% σε ασυμπτωματικούς ασθενείς και σε ποσοστό από 7-17% σε ασθενείς που παρουσιάζουν πόνο στον ώμο.
Συμπτώματα
Χαρακτηρίζεται από εναπόθεση κρυστάλλων ιόντων ασβεστίου στους τένοντες του στροφικού πετάλου, με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης στον καταφυτικό τένοντα του υπερακανθίου (76%), υπακανθίου (20%) και υποπλατίου (6%). Οι επασβεστώσεις των τενόντων του υποπλατίου και του ελλάσων στρογγύλου είναι λιγότερο συχνές και ασυμπτωματικές εκτός και αν είναι αρκετά ευμεγέθεις.
Διάγνωση και προδιαθεσικοί παράγοντες
Οι συνηθέστερες απεικονιστικές μέθοδοι για την επιβεβαίωση της ασβεστοποιούς τενοντοπάθειας είναι ο διαγνωστικός υπέρηχος, η απλή ακτινογραφία και η μαγνητική.
Εικόνα 1: Ακτινογραφία-Ασβεστοποιός τενοντοπάθεια ώμου
Τι ακριβώς προκαλεί την επασβέστωση δεν έχει ακόμα πλήρως εξακριβωθεί. Δεν υποστηρίζεται από την βιβλιογραφία η πεποίθηση ότι η βαριά χειρωνακτική εργασία ή οι αθλητικές δραστηριότητες πάνω από το ύψος του ώμου ( ρίψεις, κολύμβηση) ευθύνονται για την εμφάνιση της. Έχει όμως συσχετισθεί με διαταραχές του θυροειδούς και με τον διαβήτη.
Η εξέλιξη της περιλαμβάνει 4 στάδια :
α) το στάδιο της «προ-ασβεστοποίησης»
β) το στάδιο της «ανάπτυξης», όπου τα ιόντα ασβεστίου σχηματίζονται στον τένοντα, μπορεί να διαρκέσει από 1-6 χρόνια και ο ασθενής να είναι τελείως ασυμπτωματικός. Συνήθως αυτή η φάση συνοδεύεται από επαναλαμβονόμενους μικροτραυματισμούς του τένοντα.
γ) το στάδιο της «αναρρόφησης», συνήθως είναι η πιο επώδυνη φάση.
δ) το στάδιο της «επιδιόρθωσης», μπορεί να συνοδεύεται από υπολλειπόμενο πόνο και δυσκινησία του ώμου. Μπορεί να διαρκέσει από 3 εβδομάδες εώς και 6 μήνες.
Η ασβεστοποίηση μπορεί να και να εξαφανιστεί από μόνη της. Αυτή η διαδικασία όμως μπορεί να διαρκέσει από 3-10 χρόνια!
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Η κλινική εικόνα του ασθενή ποικίλλει καθώς εξαρτάται από τα στάδια εξέλιξης της πάθησης. Αρκετοί ασθενείς παρουσιάζουν συμπτώματα παρόμοια με αυτά του συνδρόμου υπακρωμιακής πρόσκρουσης.
Στην οξεία φάση αναφέρονται τα εξής συμπτώματα:
- Εντονότατος πόνος στον ώμο και ευαισθησία στην κατάφυση του υπερακανθίου.
- Πόνος και μυικός σπασμός στον αυχένα και στις παρακείμενες αρθρώσεις.
- Δυσκολία και πόνος στις κινήσεις πάνω από το ύψος του ώμου αλλά και στις καθημερινές κινήσεις.
- Μειωμένο εύρος κίνησης και λειτουργικότητας.
- Νυχτερινός πόνος
- Δυσκολία στην συγκέντρωση και διαταραχές της διάθεσης.
ΦΥΣΙΚΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η αντιμετώπισή της είναι συντηρητική σε ποσοστό που αγγίζει το 90%. Περιλαμβάνει αναλγητική ή/και αντιφλεγμονώδη αγωγή, φυσικοθεραπεία, εγχύσεις κορτικοστεροειδών.
Οι φυσικοθεραπευτικοί στόχοι είναι η μείωση του πόνου και της φλεγμονής καθώς και η πλήρης λειτουργικότητα της άρθρωσης του ώμου. Οι τεχνικές που έχουν τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα είναι : ο κρουστικός υπέρηχος (shockwave therapy), η υπερθερμία, ο διαδερμικός ηλεκτρικός ερεθισμός (TENS), οι ειδικές τεχνικές κινητοποίησης-manualtherapy.
Εικόνα 2: Shockwave therapy
Χειρουργική παρέμβαση
Το χειρουργείο ενδείκνυται στο 10% περίπου των ασθενών που δεν ανταποκρίνονται στη συντηρητική θεραπεία και εξακολουθούν να παρουσιάζουν έντονα συμπτώματα πάνω από 6 μήνες.
References
ArirachakaranA. et al. Extracorporeal shock wave therapy, ultrasound-guided percutaneous lavage, corticosteroid injection and combined treatment for the treatment of rotator cuff calcific tendinopathy: a network meta-analysis of RCTs.Eur J OrthopSurgTraumatol. DOI 10.1007/s00590-016-1839-y
IoppoloF. et al. Clinical Improvement and Resorption of Calcifications in Calcific Tendinitis of the Shoulder after Shock Wave Therapy at 6 Months’ Follow-Up: A Systematic Review and Meta-Analysis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2013;94:1699-706.
Oliva F. et al. Calcific Tendinopathy of the Rotator Cuff Tendons. Sports Med Arthrosc Rev 2011;19:237–243.
Bureau NJ. Calcific Tendinopathy of the Shoulder.SeminMusculoskeletRadiol 2013;17:80–84.
ElShewy T. Calcific tendinitis of the rotator cuff.World J Orthop2016 January 18; 7(1): 55-60. ISSN 2218-5836 (online).
Wu Yi-Cheng et al. Comparative Effectiveness of NonoperativeTreatments for Chronic Calcific Tendinitis of the Shoulder: A Systematic Review and Network Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation 2017;98:1678-92.
Green S. et al. Systematic review of randomised controlled trials of interventions for painful shoulder: selection criteria, outcome assessment, and efficacy. BMJ 1998;316:354-60.
Uhthoff HK, Loehr JW. Calcific tendinopathy of the rotator cuff: pathogenesis, diagnosis, and management. J Am AcadOrthop Surg. 1997;5:183–191.
Lam F et al. Modern management of calcifying tendonitis of the shoulder.CurrOrthop. 2006;20:446–452.
Page MJ et al. Electrotherapy modalities for rotator cuff disease. Cochrane Database Syst Rev 2016;(6):CD012225.