Βλαισός μέγας δάκτυλος. Κληρονομική ή επίκτητη προδιάθεση;

Βλαισός μέγας δάκτυλος. Κληρονομική ή επίκτητη προδιάθεση;

Βλαισός μέγας δάκτυλος. Κληρονομική ή επίκτητη προδιάθεση;

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος ή αλλιώς ΄΄κότσι΄΄ αποτελεί την πιο συχνή παραμόρφωση του ποδιού. Συγκεκριμένα, παρατηρείται απόκλιση του 1ου δακτύλου προς το δεύτερο δάκτυλο. Ο πόνος εμφανίζεται  στην 1η μεταταρσοφαλαγγική άρθρωση και ιδιαίτερα κατά την φόρτιση του 1ου μεταταρσίου στην διάρκεια της βάδισης και κατά την εφαρμογή υποδημάτων.

Ο βλαισός μέγας δάκτυλος ορίζεται όταν το μέγεθος της γωνίας μεταξύ του 1ου μεταταρσίου και της εγγύς φάλαγγας του 1ου δακτύλου είναι μεγαλύτερη των 15 μοιρών και ταξινομείται σε 3 κατηγορίες:

  • Ήπια κατάσταση 15-20ο
  • Μέτρια κατάσταση 20-39ο
  • Σοβαρή κατάσταση >40o

Εμφανίζεται στο 23% των ανθρώπων ηλικίας 18-65 ετών, ενώ άνω των 65 ετών υπάρχει στο 35% του πληθυσμού. Η αντιστοιχία όσον αφορά το φύλο είναι γυναίκες:άντρες=15:1.

Αίτια:

  • Πλατυποδία
  • Κοιλοποδία
  • Μυική αδυναμία των μυών που συμμετέχουν ενεργά στις αρθρώσεις του μεγάλου δακτύλου (μακρύς περονιαίος, μακρύς καμπτήρας του μεγ. Δακτύλου)
  • Αυξημένος πρηνισμός
  • Υπερκινητικότητα της 1ης μεταταρσοφαλαγγικής άρθρωσης (ιδιαίτερα σε γυναίκες λόγω χαλαρότητας των συνδέσμων)
  • Νευρολογικές παθήσεις (εγκεφαλική παράλυση)
  • Κληρονομική προδιάθεση (68% άνδρες, 38% γυναίκες)
  • Ακατάλληλα υποδήματα (στενά & ψηλοτάκουνα παπούτσια)

Ποιος είναι ο μηχανισμός δημιουργίας του βλαισού μεγάλου δακτύλου;

Η εμφάνιση του βλαισού μεγάλου δακτύλου πέραν της αυξημένης συχνότητας λόγω κληρονομικότητας, αποτελεί και μια επίκτητη σταδιακή μεταφορά του 1ου δακτύλου προς τα έσω λόγω της ανάγκης φόρτισης κατά την βάδιση.

Συγκεκριμένα, κατά την βάδιση την στιγμή που το πέλμα σηκώνεται από το έδαφος ώστε να πραγματοποιηθεί ένα βήμα το μεγάλο δάκτυλο σπρώχνει δυνατά δέχοντας μεγάλα φορτία για να γίνει η προώθηση. Σε μια φυσιολογική βάδιση τα υπόλοιπα μετατάρσια φορτίζονται με το βάρος του σώματος μας κατά την διάρκεια της βάδισης.

Αν για κάποιο λόγο (π.χ. κοιλοποδία) τα υπόλοιπα μετατάρσια φορτίζονται περισσότερο από το φυσιολογικό, το μεγάλο δάκτυλο τείνει σταδιακά προς τα μέσα έτσι ώστε να δεχτεί τα φορτία που πρέπει να έχει κατά την φυσιολογική βάδιση.

H δημιουργία του βλαισού μεγάλου δακτύλου δεν αφορά μόνο κληρονομικότητα, αλλά και επίκτητες αλλαγές κατά την διάρκεια της ζωής των ατόμων λόγω λανθασμένης βάδισης.

Θεραπεία μέσω ορθωτικών:

Ο στόχος της θεραπείας μέσω ορθωτικών πελμάτων είναι η διόρθωση της αιτίας δημιουργίας του βλαισού μεγάλου δακτύλου λόγω μη φυσιολογικής βάδισης καθώς και η μείωση του πόνου. Μέσω της χρήσης εξατομικευμένων ορθωτικών πάτων τα φορτία κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλο το πέλμα, αποφορτίζοντας τον πρόσθιο πόδα. Έτσι φορτία μεταφέρονται κάτω από το 1ο μετατάρσιο, αποφορτίζοντας τα υπόλοιπα μετατάρσια κατά την διάρκεια της βάδισης – παράγοντας που οδηγεί σε λανθασμένη ευθυγράμμιση του μεγάλου δακτύλου. Επομένως, καθυστερούν όλοι οι παράγοντες που συνεισφέρουν σε περαιτέρω αύξηση της γωνίας του βλαισού μεγάλου δακτύλου, ενώ ιδιαίτερα σημαντική είναι η χρήση ορθωτικών στην παιδική ηλικία έτσι ώστε να μειωθεί στο ελάχιστο η σταδιακή εμφάνιση του βλαισού μεγάλου δακτύλου λόγω επίκτητης προδιάθεσης και λανθασμένης βάδισης.

Για τον σχεδιασμό των κατάλληλων ορθωτικών εφαρμόζεται στα Κέντρα Physiopain® η πλήρης ιατρική διαδικασία της Κινητικής Ανάλυσης Βάδισης (Εμβιομηχανικές Μετρήσεις) (στατικές-δυναμικές μετρήσεις, μορφολογική ανάλυση, δαπεδοεργόμετρο, φωτοανάλυση, κλινική εκτίμηση).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6784640/
  2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23386751
  3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17666168
  4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24559871/?from_term=hallux+valgus+&from_pos=5
  5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29423640
  6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28109624
  7. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24559871/?from_term=hallux+valgus+&from_pos=5